Roadmapping technologiczny jest stosunkowo nowym narzędziem strategicznego planowania technologicznego i wspomagania podejmowania decyzji. Metoda ta stosowana jest już jednak od ponad 30 lat. Intuicyjne skojarzenia i część interpretacji graficznych roadmappingu może przypominać sieć połączeń komunikacyjnych, stąd też zapożyczona została nazwa metody, której w języku polskim tradycyjnie nie tłumaczy się, a w każdym razie dosłowne tłumaczenie może wprowadzać w błąd osoby nie znające metod planowania strategicznego. W literaturze polskiej jako bliskoznaczne pojawia się pojęcie trajektorii technologicznych lub analizy uwarunkowań i scenariuszy technologicznych.
Istotą roadmappingu jest:
- podział otoczenia analizowanej organizacji lub przedsięwzięcia na warstwy, odpowiadające wzajemnie powiązanym i na ogół jednorodnym grupom czynników,
- dekompozycja analizy zależności i uwarunkowań na badanie zależności wewnątrz warstw i zależności międzywarstwowych, przy czym dokonywana jest próba takiego uszeregowania warstw, by elementy warstwy n powiązane były głównie z czynnikami z warstw (n-1)- i (n+1)-szej, co upraszcza wizualizację tych powiązań,
- uwzględnienie związków czasowych pomiędzy czynnikami przedstawionymi jako obiekty poszczególnych warstw (związki kauzalne, związki probabilistyczne, trendy, scenariusze, opisy dynamiki, itp.),
- tworzenie diagramów zależności czynników uwzględniające różne relacje i ich nasilenie; ze względu na pozorne podobieństwa do sieci połączeń drogowych w problemie wyboru najkrótszej trasy przejazdu diagramy te nazywane są diagramami roadmappingowymi, lub po prostu roadmaps,
- identyfikację na diagramach punktów kluczowych decyzji (podobnie jak w diagramach wpływu), tzw. kamieni milowych (milestones) oraz punktów bifurkacji trendów i scenariuszy,
- rozwiązywanie skojarzonych z diagramem problemów optymalizacji i wielokryterialnego wyboru decyzji, przy wykorzystaniu bazy wiedzy organizacji oraz wiedzy pozyskiwanej ze źródeł zewnętrznych, w tym zwłaszcza wiedzy pochodzącej z badań foresightowych.
Głównym rezultatem analizy roadmappingowej są diagramy roadmappingowe. Ich podobieństwo do diagramów PERT i wykresów Gantta wewnątrz każdej z warstw jest w dużej mierze pozorne i nie oddaje w pełni idei roadmappingu, który opiera się na asocjacyjnym wykorzystaniu związków między warstwami. Roadmapping technologiczny służy przede wszystkim jako narzędzie do:
- znajdowania relacji pomiędzy poszczególnymi elementami obiektów złożonych związanych z transferem technologii oraz do analizy związków przyczynowo-skutkowych, które są następnie wykorzytywane na różnych etapach budowy strategii korporacyjnych,
- adaptacyjnego planowania strategicznego w zagadnieniach technologicznych,
- planowania wprowadzania nowego produktu na rynek, lub ekspansji na nowe rynki.
Pierwsze publikowane informacje o udanych zastosowaniach roadmappingu technologicznego ukazały się w latach 70tych ubiegłego stulecia i dotyczą planowania technologicznego zwiążanego z wytwarzaniem elementów elektronicznych w firmie Motorola. Roadmapping i metody pokrewne wciąż zyskują na aktualności i atrakcyjności w planowaniu decyzji strategicznych. Także w Polsce metoda ta jest coraz częściej wykorzystywana w przedsiębiorstwach, instytucjach finansowych, agencjach rządowych, instytucjach badawczych i in., służąc do tworzenia polityki korporacyjnej, budowy długoterminowych strategii inwestycyjnych, sektorowych i produktowych, a także strategii naukowo-badawczych i rozwoju innowacyjności. Istnieje wiele wariantów roadmappingu zależnych od dziedziny problemu, celu analizy, grupy docelowej, czy innych kryteriów.
Roadmapping można traktować jako pewien schemat postępowania, który pozwala na szerszy opis rozwiązywanego zagadnienia. Tworząc struktury informacyjne pomocne w reprezentacji i analizie dziedzin interesujących organizatora roadmappingu w kontekście wzajemnych zależności analizowanych obiektów. Właściwie zaplanowany i przeprowadzony roadmapping może wskazać, jak budować wizje przyszłości dla złożonych systemów ekonomicznych, społecznych, naukowych oraz ekologicznych.
